جهان مدرن مجهز با پيش‌رفته‌ترين وسايل فن‌آوري در تمام عرصه‌ها است، بشر توانسته با استفاده از قدرت تفکر و انديشيدن به اقصاي نقاط کره زمين سفر کند به کره ماه به سياحت برود، به سلاح‌هاي کشتار جمعي و راکت‌هاي قاره‌پيما دست پيدا کند، پيشرفت بشر در تمام علوم صورت گرفته، نوآوري و ابتکار و داشتن ذهن و خلاقيت بر‌تر از مُميزه‌هاي معاصر انسان‌ها است، يکي از بخش‌هايي که به نوآوري و ابتکار بيشتر ضرورت دارد، مسأله محيط زيست، آلودگي‌هاي محيط زيستي و تغييرات اقليمي است.
با وجود اين که بشر در اکثر بخش‌ها تبحر يافته و به انکشاف و پيشرفت در عرصه‌هاي مختلف فن‌آوري دست پيدا نموده، اما همين پيشرفت خطر بزرگ زيست محيطي در کره زمين شده است که بحران‌هاي تغييرات اقليمي حيات کره زمين را به چالش جدي روبه‌رو کرده است که امروز محيط زيست از هر زماني ديگر، اکنون بيشتر در معرض خطر جدي قرار دارد، تغييرات اقليم، گرمايش زمين، سيلاب‌ها، آلودگي‌هاي محيط زيستي (هوا، صدا، خاک، آب)، آرامش و سکون اکثر کشور‌ها و ساکنان آن را به تهديد مواجه ساخته که در اين نوشته بيشتر به مسأله آلودگي هوا که يکي از مشکلات خيلي جدي در اکثر کشور‌ها و به خصوص افغانستان است، پرداخته خواهد شد.
آلودگي هوا چهارمين عامل مرگ‌و‌مير زودرس انسان‌ها در جهان است. هم‌چنين بررسي‌هاي بانک جهاني نشان مي‌دهد هواي آلوده، عوارض اقتصادي سنگيني براي کشورهاي در حال توسعه به همراه دارد و سالانه بيش از 5 تريليون دالر هزينه در سطح جهاني، صرف تعطيلي روزهاي کاري در اثر آلودگي هوا و هزينه‌هاي پيش‌گيري از مرگ‌و‌مير زودرس مي‌شود.
آلودگي هوا، يکي از مشکلات خيلي جدي است که حيات مردم را همه‌روزه در شهر‌هاي بزرگ به مرگ تهديد مي‌کند. سالانه در سراسر جهان 5.5 ميليون انسان در اثر بيماري‌هاي ناشي از آلودگي هوا جان‌‌هاي‌شان را از دست مي‌دهند.
آلودگي هوا تنها مشکل شهرها نيست. بر مبناي گزارش سالانه بانک جهاني بيشتر از 8.2 ميليون انسان در جهان از سوخت‌هاي جامد مانند، چوب، زغال سنگ، زغال چوب به منظور پخت‌و‌پز استفاده مي‌کنند. اکثر اين مردمان در محلاتي زندگي دارند که به منابع انرژي‌هاي پاک دست‌رسي ندارند.
با اين حال اگر همه‌ي مردم شهرها در جهت رفع آلودگي محيط زيست به ويژه آلودگي هوا بکوشند، از يک‌طرف آمار مرگ و مير زودرس کم مي‌شود و از طرف ديگر بيماري هاي طرق تنفسي مانند؛ گوش، گلو، بيني و شش‌ها نيز کم مي‌شود. سهم شهرنشين‌ها در اين مساله‌ي حياتي در محراق توجه قرار دارد. آگاهي دهي از مواد مضري که باعث آلودگي محيط و هوا مي‌گردد، آشنايي با فرهنگ شهر نشيني، وجود کاناليزسيون معياري، استفاده از مواد سوختي که دود و گازهاي خطرناک نداشته باشد، استفاده از زباله داني‌هاي مناسب از آلودگي هاي محيطي و هوا مي‌کاهد.
دانشگاه رنا ©
